ต้น"กระถิน"

[HS4DRY]

กระถิน
ชื่อวิทยาศาสตร์        Leucaena glauca Benth.
ชื่อภาษาอังกฤษ       White popinac, Wild tamarind, Leadtree
วงศ์                     LEGUMINOSAE
ชื่ออื่นๆ                 กะเส็ดโคก กะเส็ดบก ตอเขา สะตอเขา สะตอเทศ ผักก้านถิน ผักหนองบก กระถินไทย
                กระถินบ้าน






ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
กระถิน เป็นไม้พุ่มขนาดใหญ่ถึงไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 10 เมตร ไม่ค่อยแตกกิ่งก้านสาขา
1. ใบ ประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงสลับ ยาว 12.5-25 ซม. แกนกลางใบ ประกอบยาว 10-20 ซม. มีขน แยกแขนง 2-10 คู่ ยาว 5-10 ซม.
ก้านแขนงสั้น มีขน ใบย่อย 5-20 คู่ เรียงตรงข้าม รูปแถบ หรือรูปขอบขนานแกมรูปแถบ กว้าง 2-5 มม. ยาว 0.6-2.1 ซม. ปลายแหลม โคนเบี้ยว
ขอบมีขน ท้องใบมีนวล
2. ดอก ออกเป็นช่อ ช่อดอกออกแบบช่อกระจุกแน่น ออกตามง่ามใบ 1-3 ช่อ เป็นฝอยนุ่มมีกลิ่นหอมเล็กน้อย
3. ผล เป็นฝัก ฝักออกเป็นช่อแบนยาวประมาณ 4-5 นิ้วฟุต เห็นเมล็ดเป็นจุดๆ ในฝัก ตลอดฝัก








การปลูก
กระถินทนความแห้งแล้งได้ดี และเติบโตเร็ว ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด
ประโยชน์ทางยา
ส่วนที่ใช้เป็นยา ดอก ราก เมล็ด
รสและสรรพคุณในตำรายาไทย
1. ดอก รสมัน บำรุงตับ แก้เกล็ดกระดี่ขึ้นตา
2. ราก รสเจื่อน ขับลม ขับระดูขาว เป็นยาอายุวัฒนะ
3. เมล็ด ใช้ถ่ายพยาธิตัวกลม (ascariasis)
ขนาดและวิธีใช้
ใช้ถ่ายพยาธิตัวกลม ผู้ใหญ่ใช้ครั้งละ 25-50 กรัม เด็กใช้ 5-20 กรัม ต่อวัน รับประทานตอนท้องว่างในตอนเช้าเป็นเวลา 3-5 วัน
ข้อมูลทางเภสัชวิทยา
1. สารสกัดจากใบกระถินฉีดเข้าหลอดโลหิตสุนัข ทำให้ความดันโลหิตลดลง อัตราการเต้นของหัวใจช้าลง กระตุ้นการหายใจ ฤทธิ์ลดความดันโลหิต
สามารถต้านได้ด้วย atropine และยาต้านฮีสตามีน ซึ่งถ้าใช้ antropine และยาต้านฮีสตามีนร่วมกัน จะสามารถต้านฤทธิ์กระถินสมบูรณ์
และเมื่อใช้น้ำยาสกัดกระถิน กับหัวใจที่แยกออกมาจากตัวกบและเต่า พบว่าอัตราการบีบของหัวใจลดลง
และในระบบทางเดินอาหารทั้งการทดลองแบบ in vitro พบว่าน้ำสกัดทำให้แรงตึงตัวและแรงบีบตัวเพิ่มขึ้น เมื่อทดลอง in vivo
การบีบของกระเพาะลำไส้ตามปกติลดลง
2. ผลเมล็ดมีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด และไขมันในเลือดในหนูขาว แต่เมล็ดมีสาร leucenine ซึ่งเป็นสารชนิดเดียวกับ mimosine
ซึ่งจะทำให้เป็นหมันในสัตว์ได้
 การทดสอบความเป็นพิษ
ไม่มีรายงานของความเป็นพิษเนื่องจากการกินกระถินเกิดขึ้นในคน
ประโยชน์ทางอาหาร
ส่วนที่ใช้เป็นอาหาร ยอดอ่อน และฝักอ่อน
 คุณค่าทางโภชนาการ
ยอดอ่อนของกระถิน 100 กรัม ให้พลังงานต่อร่างกาย62กิโลแคลอรี ประกอบด้วยน้ำ 80.7 กรัม คาร์โบไฮเดรต 5 กรัม โปรตีน 8.4 กรัม ไขมัน0.9 กรัม กาก 3.8 กรัม แคลเซียม 137 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 11 มิลลิกรัม เหล็ก 9.2 มิลลิกรัม วิตามินเอ 7883 IU วิตามินบีหนึ่ง 0.33 มิลลิกรัม วิตามินบีสอง 0.09 มิลลิกรัม ไนอาซีน 1.7 มิลลิกรัม วิตามินซี 8 มิลลิกรัม
ประโยชน์อื่น
เมล็ดกระถินสามารถนำมาทำเป็นเครื่องประดับหลายชนิด เช่น สายสร้อย เข็มกลัด เข็มขัด เปลือกให้เส้นใยสั้นใช้ทำกระดาษได้ แต่คุณภาพไม่ดี
ในชนบทนิยมปลูกกันเป็นแนวรั้วบ้าน ใบกระถินอุดมด้วยธาตุไนโตรเจนและเกลือโพแทสเซียม นำมาหมักเป็นปุ๋ยได้ ใบ ยอด ฝักและเมล็ดอ่อน ใช้เป็นอาหารของ วัว ควาย แพะ แกะ ไก่ ฯลฯ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.the-than.com

[kaentong]

เด็ดยอดผักกระถินมากินกับหอยนางรมคือสิแซบ