ดอกราชาวดี

[HS4DRY]

ดอกราชาวดี

ชื่อวิทยาศาสตร์ :         Buddleja paniculata Wall.
ชื่อวงศ์ :                  Loganiaceae
ชื่อสามัญ  :              Butterfly Bush, Byttneria, Summer lilac
ชื่อพื้นเมือง :            ไค้หางหมา, หางกระรอกเขมร
ถิ่นกำเนิด :               เขตร้อนของทวีปเอเชีย





ดอกราชาวดี ออกบริเวณปลายกิ่ง เป็นช่อใหญ่ แยกออกจากซอกใบทั้ง 2 ด้านของกิ่ง แต่ละช่อจะประกอบด้วยกิ่งย่อย มีดอกสีขาวขนาดเล็ก รูปร่างเป็นหลอด ปลายกลีบบานคล้ายปากแตร ยาวประมาณครึ่งเซนติเมตรเรียงตัวอยู่รอบๆ กิ่งย่อย ดอกจะทยอยบานในเวลาไล่เลี่ย กันและบานจากโคนกิ่งไล่ขึ้นไปเรื่อยๆ ในขณะที่ปลายกิ่งจะมีดอกอ่อนเกิดขึ้นใหม่ยาวออกไปเรื่อยๆ ตามปลายแหลมของกิ่ง มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ช่วงกลางวัน และหอมแรงตอนกลางคืน ไม่ปรากฏว่าใครเป็นผู้ตั้งชื่อไม้ดอกต้นนี้ว่าราชาวดี นับว่าตั้งชื่อได้เหมาะสมมาก เพราะนอกจากไพเราะ แล้ว ยังมีความหมายดีมากอีกด้วย ราชาวดีตามศัพท์แปลว่า ของที่มีขึ้นสำหรับพระราชา เดิมเป็นชื่อเรียกการลงยาเครื่องทองให้เป็นสีฟ้าว่าลงยาราชาวดี เป็นการลงยาเครื่องใช้ของพระราชาเท่านั้น ใช้ลงเฉพาะเครื่องใช้ที่เป็นเงินหรือทอง ถือเป็นของสูงไม่ใช่ของคนสามัญทั่วไป สำหรับต้นราชาวดีนั้น แม้จะมีค่าเทียบได้กับเครื่องทองลงยาสีฟ้าสำหรับพระราชา แต่คนธรรมดาสามัญอย่างพวกเราก็มีสิทธิ์ชื่นชมกับคุณลักษณะพิเศษของไม้หอมชนิดนี้ได้ทั่วกัน




ลักษณะทั่วไป: เป็นไม้กิ่งเถาที่แตกกิ่งก้านสาขามากลำต้นเป็นเหลี่ยมเล็กน้อยเปลือกหุ้มลำต้นมีสีน้ำตาลอมเทาใบดกเป็นใบเดี่ยว ออกเป็นคู่ตรงข้ามกิ่งสีเขียวกว้าง 3ถึง 5เซนติเมตรยาว 4ถึง7เซนติเมตรหน้าใบสากคายคล้ายกระดาษทรายละเอียดท้องใบเรียบกว่า ขอบใบจักเป็นซี่เล็กๆโดยตลอด ใบทรงรูปไข่ปลายค่อนข้างแหลม
ฤดูการออกดอก : ออกดอกเป็นระยะตลอดปี
เวลาที่ดอกหอม : หอมแรงตลอดวัน



การขยายพันธุ์:เพาะเมล็ด ราชาวดีที่สวนไม้หอมยังไม่พบการติดเมล็ดยังไม่มีข้อมูลการเพาะ การตอนกิ่ง  ต้องใช้ฮอร์โมนบางชนิดทาเหนือรอยควั่นด้านบนจึงจะได้ผลดีปักชำ ใช้กิ่งที่มียอดอ่อนปักชำในกระบะพ่นหมอก หรือปักชำในกระถางขนาดกลางหุ้มด้วยถุงพลาสติก
ข้อแนะนำ: ต้องการแสงแดดจัดตลอดวัน
ควรปลูกกลางแจ้งจึงจะออกดอกได้ดีการปลูกในที่ร่มรำไรจะทำให้ลำต้นยืดยาวและไม่ค่อยออกดอกไม่ต้องการน้ำมาก ควรปลูกในพื้นที่ดอนไม่มีน้ำท่วมขังการให้น้ำในปริมาณมากอาจทำให้เน่าตายได้ ปลูกได้ในดินทุกชนิดแต่เจริญเติบโตได้ดีที่สุดในดินร่วนปนทราย เป็นพันธุ์ไม้ที่ไม่มีทรงพุ่มที่แน่นอน ต้องคอยตัดแต่งทุกครั้งภายหลังการออกดอก
ข้อมูลอื่นๆ: การเจริญเติบโตค่อนข้างช้าทรงพุ่มโปร่งกิ่งก้านเมื่อยังอ่อนจะมีขนละเอียดปกคลุมเมื่อกิ่งแก่ขนจะหลุดเองสีของลำต้นเป็นสีเทา ใบเป็นใบเดี่ยวออกเป็นคู่ๆตามข้อผิวใบสากมือดอกออกเป็นช่ออยู่ตามปลายกิ่งช่อดอกยาวประมาณ2-3นิ้ว ดอกจะทยอยบานตั้งแต่โคนช่อดอกถึงปลายช่อดอกใช้เวลาประมาณ7-10วัน
ใบ มีขนอ่อนสากมือ คนที่แพ้ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ ไม่ควรปลูกอาจทำให้เกิดอาการคันได้




ประโยชน์
เนื่องจากเป็นต้นไม้ที่เพิ่งเข้ามาประเทศไทยได้ไม่นาน จึงยังไม่พบคุณสมบัติทางสมุนไพรอย่างเป็นทางการของราชาวดี แต่เชื่อแน่นอนว่า หากเชื่อตามหมอชีวกโกมารภัท ว่าไม่มีพืชนิดใดที่ไม่เป็นยา ราชาวดีคงมีคุณสมบัติทางสมุนไพรด้วยแน่นอน โดยเฉพาะกลิ่นหอมแรงนั้น ย่อมมีน้ำมันหอมระเหย ซึ่งอาจใช้ในการรักษาแบบกลิ่นบำบัด (aroma therapy) อันเป็นการแพทย์แบบ ทางเลือกที่กำลังเป็นกระแสนิยมอยู่ทั่วโลกในขณะนี้
ราชาวดีในฐานะไม้หอม อาจปลูกลงดินในบริเวณบ้าน หรือข้างทางเดิน ก็จะให้กลิ่นหอมตลอดวันได้ตลอดทั้งปี หรือหากขาดแคลนที่ดินเหมือนผู้เขียน ก็อาจปลูกในกระถางได้โดยง่าย เพราะราชาวดีเป็นต้นไม้ ที่ปลูกง่ายและแข็งแรงทนทานมากที่สุด ออกดอกได้ง่ายและตลอดเวลา ยิ่งกว่าต้นไม้ดอกชนิดอื่น หากกิ่งเริ่มแก่หรือทรงพุ่มใหญ่โตเกินไปก็ตัดแต่งได้ตามสมควร ราชาวดีจะแตกกิ่งก้าน สาขาและให้ดอกได้ต่อเนื่องโดยไม่เสียเวลาพักตัวเลย โรคและแมลงก็ไม่เป็นปัญหา ผู้เขียนปลูกราชาวดีมาหลายปี ไม่เคยพบปัญหาจากโรคแมลงเลย และไม่เคยพบว่าราชาวดีขาดดอกเลย (ยกเว้นช่วงตัดแต่งกิ่ง)
ราชาวดีนั้นธรรมชาติคงมิได้สร้างขึ้นมาสำหรับพระราชาเท่านั้น แต่คงสร้างมาเป็นของขวัญสำหรับโลก ทั้งโลก ซึ่งรวมถึงสิ่งมีชีวิตทั้งปวง ขอเราจงมาชื่นชมกับของขวัญจากธรรมชาติชิ้นนี้ ให้สมคุณค่าที่มีอยู่นั้นเถิด * ในหนังสือคู่มือคนรักต้นไม้ ไม้ดอกหอมสีขาว สำนักพิมพ์บ้านและสวน กล่าวถึง ถิ่นกำเนิดของราชาวดีว่า มีถิ่นกำเนิดในอินเดียและมาเลเซีย

ข้อมูลจาก http://www.the-than.com

[kaentong]

ขอบคุณครับ แต่ภาพมันเล็กไป ดูไม่ออก