ข้อง

[kaentong]

ข้อง 

[kaentong]

ชื่อสามัญ ข้อง ข้องเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการจับปลา กบ ปู หรือสัตว์ อื่น ๆ ที่ล่าหรือหามาได้

[kaentong]

ประวัติความเป็นมา

โดยสภาพทั่วไปการล่าสัตว์ถ้าใช้อาวุธหรือของมีคมจะทำให้สัตว์ที่ล่าได้ตายหรือบาดเจ็บ ทิ้งไว้นาน ๆ จะทำให้เกิดการเน่าเปื่อยได้  ภาชนะที่บรรจุสัตว์ถ้าทึบเกินไป จะทำให้สัตว์ตายเร็วขึ้นและถ้าเป็นลักษณะมีฝาปิดเปิดได้เวลาเปิดสัตว์ที่อยู่ข้างใน  อาจจะกระโดดหรือคลานหนีออกมาได้  ข้องพัฒนาขึ้นมาโดยเพื่อแก้ไขจุดบกพร่องดังกล่าว  คือมีลักษณะโปร่อง  เบา  มีงาข้องซึ่งสามารถใส่สัตว์ลงไปในข้องได้โดยไม่ต้องปิดผา   ทำให้สะดวกต่อการใช้  นอกจากนั้น  ยังสามารถปรับเป็นข้องลอยผูกติดเอวคนหาปลาในน้ำลึก  ๆ  ลากไปมาในน้ำได้โดยใช้วัสดุที่เบาและลอยน้ำได้  ผูกขนาบไว้ทั้งสองข้างของตัวข้อง

[kaentong]

อุปกรณ์การผลิต ไม้ไผ่  หวาย  มีด  พร้า

ขั้นตอนการผลิต

1. ตัดไม้ไผ่บ้าน 2  ปล้อง  ( ข้องขนาดกลาง ) ยาวประมาณ  30  ซม.  นำมาจักเป็นเส้นแบนกว้างเท่ากันเส้นละ  5-6 มิลลิเมตร  เหลาไม้ไผ่ให้ปลายข้างหนึ่งแหลมเรียวประมาณ  40  เส้น ( เรียกว่าตอกชั่งทางขึ้น )

2. ตัดไม้ไผ่ประมาณ  5-6 ปล้อง  ความยาวปล้องละ  5-6  ฟุต นำมาเหลาทำเป็นตอกสานแนวนอน  สานยกแนวให้ตั้งขึ้นมาเรื่อย ๆ สูง  ประมาณ  20 ซม. จะเป็นรูปคอข้องแคบเข้าโดยรอบและสานต่อเป็นรูปปากข้องสูงพอประมาณ  ทำขอบปากข้องโดยใช้ไม้งิ้ว  ( ต้นนุ่น ) มาดัดให้เป็นวงกลมพอดีปากข้องประกบเข้ากัน  ใช้หวายรัดตัดขอบปากข้องให้แน่น  เสร็จแล้วใช้ไม้ไผ่สานงาข้อง  ( เรียกว่าปิดปากข้อง ) สานเป็นรูปกรวยลึกประมาณ  10  ซม. ทำตีนข้องทั้งสี่ด้าน  โดยนำไม้ไผ่หรือไม้เนื้อแข็งก็ได้  เหลาเสียบเข้ามุมตีนข้องทั้ง 4 ด้าน  ตีนสูงประมาณ  10  ซม.

วิธีใช้  ใช้เชือกรัดรอบคอข้องผูกรัดติดเอวเจ้าของเมื่อได้สัตว์มาก็จับยัดลงไปในข้อง  ได้เลย ถ้ากรณีเป็นข้องลอย  จะใช้เชือกยาวประมาณ  2-4  เมตร ผูกที่ข้องและเอวเจ้าของดึงลากไปมาตามทิศทางการเคลื่อนไหวของเจ้าของข้อง

[kaentong]

[kaentong]

[kaentong]

[kaentong]

[kaentong]

[kaentong]